استفاده از ریزربات‌های نوری برای درمان عفونت‌های سینوسی مقاوم به دارو؛ جایگزینی نوین به‌جای آنتی‌بیوتیک‌ها
دانشمندان موفق به ساخت ربات‌های میکروسکوپی نوری شده‌اند که قادرند بدون نیاز به دارو، عفونت‌های سینوسی مزمن را درمان کنند. این ربات‌ها که به اندازه یک ذره گردوغبار هستند، از طریق بینی وارد سینوس‌ها شده و با کمک نور مرئی و میدان مغناطیسی، باکتری‌ها را از بین می‌برند.
در تحولی نوین در حوزه پزشکی و فناوری، محققان چینی و هنگ‌کنگی موفق به توسعه ریزربات‌هایی شده‌اند که می‌توانند به‌طور مؤثر عفونت‌های مزمن و مقاوم به درمان سینوسی را بدون نیاز به داروهای آنتی‌بیوتیکی درمان کنند. این ریزربات‌ها که با نور فعال می‌شوند، به اندازه ذره‌ای گردوغبار هستند و با عنوان علمی CBMRs (ریزربات‌های فوتوکاتالیزوری بایسموت اکسی‌یداید بارگذاری‌شده با اتم‌های مس) شناخته می‌شوند.
براساس گزارشی از تیم تحقیقاتی دانشگاه‌های گوانگشی، شنژن و دانشگاه چینی هنگ‌کنگ، این ریزربات‌ها در آزمایش‌های پیش‌بالینی موفق شده‌اند عفونت‌های باکتریایی شدید را در سینوس حیوانات هدف قرار داده و بدون آسیب به بافت یا ایجاد عوارض جانبی آن‌ها را از بین ببرند. درمان سنتی سینوزیت مزمن معمولاً به دو روش محدود می‌شود: یا داروهای آنتی‌بیوتیک که اغلب اثربخشی کافی ندارند، یا جراحی‌های تهاجمی که با خطراتی همراه هستند. اما این فناوری جدید می‌تواند نقطه عطفی در درمان غیرتهاجمی و مؤثر این نوع بیماری‌ها باشد.
محققان ابتدا ذرات مغناطیسی میکروسکوپی حاوی مس با خاصیت ضدباکتری تولید کردند و سپس یک فیبر نوری ویژه طراحی نمودند که علاوه بر هدایت مغناطیسی این ربات‌ها، قادر به تابش نور مرئی برای فعال‌سازی آن‌ها است. پس از تزریق ریزربات‌ها از طریق مجرای بینی به درون حفره سینوسی، با اعمال میدان مغناطیسی، این ربات‌ها به‌طور دقیق به محل عفونت هدایت می‌شوند. پس از رسیدن به بافت هدف، نور مرئی تابانده شده و ریزربات‌ها را فعال می‌کند.
ریزربات‌های فعال‌شده دو عملکرد همزمان دارند: نخست، اعمال نیروی مکانیکی برای شکستن زیست‌لایه‌های مقاوم باکتریایی که ساختاری چسبنده و سخت دارند؛ دوم، تولید گونه‌های فعال اکسیژن (ROS) که باکتری‌ها را از بین می‌برند. این روش نه‌تنها عفونت را درمان می‌کند بلکه خطر بروز مقاومت آنتی‌بیوتیکی را نیز به حداقل می‌رساند.
نتایج آزمایش‌ها بر روی مدل‌های حیوانی از جمله خرگوش و خوک بسیار امیدوارکننده بوده است. ریزربات‌ها توانسته‌اند عفونت‌های سینوسی را به‌طور کامل پاک‌سازی کنند و نکته مهم‌تر اینکه پس از پایان عملیات، این ربات‌ها به‌صورت طبیعی از طریق بینی دفع می‌شوند، بدون آنکه آسیبی به بافت‌ها وارد کنند.
به گفته محققان، این روش درمانی جدید، مزایای متعددی دارد از جمله: غیرتهاجمی بودن، عدم وابستگی به دارو، حذف خطر مقاومت دارویی، هدایت دقیق به محل عفونت و کارایی بالا در محیط‌های التهابی و چسبنده سینوس. اگر نتایج انسانی نیز موفقیت‌آمیز باشد، این فناوری می‌تواند به‌زودی جایگزینی مؤثر برای روش‌های فعلی درمان عفونت‌های سینوسی مزمن و مقاوم شود.