تبدیل پسماندهای کشاورزی به خوراک دام با روش‌های دانش‌بنیان در چهاربرج
واحد دانش‌بنیان در شهرستان چهاربرج در جنوب آذربایجان غربی توانست با بهره‌گیری از روش‌های نوین علمی پسماندهای کشاورزی را دوباره فرآوری کرده و آنها را به خوراک دام تبدیل کند.
طبق اعلام کارشناسان و بررسی آماری نشان می‌دهد که حدود ۴۰ درصد از محصولات کشاورزی کشور پس از برداشت به ضایعات تبدیل می‌شود که با توجه به مصرف منابع آبی و سایر منابع، این میزان ضایعات هدر رفت بالایی است.
بحث مدیریت پسماندهای کشاورزی آنجا اهمیت خود را نشان می‌دهد که که به گفته کارشناسان سالانه حدود ۱۷۰ میلیون تن پسماند کشاورزی تولید می‌شود که یک اتلاف سرمایه و انرژی بزرگ است.
ین بقایا و پسماندهای کشاورزی در حوزه‌های زراعی، باغی و صنایع تبدیلی در صورت بازگشت به چرخه خوراک دام و طیور با کمک شرکت‌های دانش بنیان و بخش تحقیقات، هزینه‌های تولید خوراک دام و طیور را نیز کاهش می‌دهد.
در برخی استان‌ها پس از برداشت مزارع متاسفانه آتش سوزی در باغات و مزارع دیده می‌شود که علاوه بر آلودگی هوا، محیط زیست را در معرض تخریب قرار می‌دهد و با از بین رفتن میکروارگانیسم‌ها و کاهش مواد مغذی خاک منجر به نابودی مزارع می‌شود.
به گفته کارشناسان سالانه سه میلیون تُن سرشاخه‌های نیشکر، حدود ۲ میلیون تُن سرشاخه‌های خرما، ۶۰۰ هزار تن پوست پسته، ۱.۵ میلیون تن بقایای مرکبات و ۲ میلیون تن بقایای زیتون در کشور داریم و با توجه به محتوای انرژی و پروتئینی که دارند، می‌توانند به چرخه تولید خوراک دام و طیور بازگردند.
معاون بهبود تولیدات دامی سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان غربی در این زمینه گفت: یکی از سیاست‌های کلان وزارت جهاد کشاورزی، کاهش وابستگی به نهاده‌های وارداتی با استفاده از خوراک‌های کامل مبتنی بر منابع داخلی و کم‌آب‌بر است.
پرویز بستانچی افزود: استان آذربایجان‌غربی با وجود شرکت‌های فناور و برخورداری از ظرفیت بالای تفاله‌ها و پسماندهای کشاورزی، از مستعدترین استان‌ها برای توسعه این نوع محصولات محسوب می‌شود.
وی با بیان این که اکنون بخشی از پسماندها و بقایای کشاورزی بدون فرآوری مورد استفاده قرار می‌گیرد، گفت: ما به دنبال بازگشت بقایا و بازماندهای کشاورزی به چرخه خوراک دام و طیور در یک مدل توسعه صنعتی هستیم که در این مدل با یک فرمول و قاعده، بقایای کشاورزی با ارزش غذایی بالا وارد جیره دام و طیور می‌شود.
یکی از نخستین واحدهای دانش بنیان کشور در زمینه تولید خوراک دام از پسماندهای کشاورزی در شهرستان چهاربرج قرار دارد که سالانه بیش از ۵۸ هزار تُن محصول تولید و روانه بازارهای کشور می‌کند.
«عیسی بکتاش» عضو هیات مدیره شرکت پارسیان مهر که برای نخستین بار از فناروی دانش بنیان در این زمینه استفاده کرده است گفت: این شرکت سالانه ۵۸ هزار تُن خوراک دام را از پسماندهای کشاورزی تولید می‌کند.
وی افزود: این شرکت در سطح کشور دارای ۷۰۰ نمایندگی است و محصولات خود را به سراسر کشور ارسال می‌کند و یکی از واحدهای موفق در این زمینه است.
به گفته وی ارزش محصولات دانش بنیان این شرکت در سال ۱۴۰۳ در مجموع ۵۸۰ میلیارد ریال و سایر فرآوردهای آن نیز چهار هزار و ۳۸۰ میلیارد ریال بوده است.
اما روش کار این شرکت در تبدیل پسماندهای کشاورزی به خوراک دام به این شیوه است که با روش‌های بیوتکنولوژی میزان جذب مواد به ۳۵ درصد افزایش پیدا می‌کند.
آرش همتی مدیر بخش فناوری این شرکت در گفت و گو با ایرنا اظهارکرد: پسماندهای کشاورزی دارای مواد آلی، پروتئین و فیبر خوبی هستند که ما توانستیم با روش‌های نوین میزان جذب این مواد را تا ۳۵ درصد افزایش بدهیم.
وی افزود: ما از انواع پسماندهای کشاورزی از تفاله چغندرقند، پوسته پسته و بقایای مرکبات را با روش های بیوتکنولوژی به خوراک دام تبدیل می‌کنیم.
به گزارش ایرنا آذربایجان‌غربی استانی دارای ۲۳۰ هزار بهره‌بردار کشاورزی است و این تعداد در کنار زراعت و باغبانی به دامداری هم مشغول هستند؛ این دامداران از ۹ میلیون واحد دامی و طیور نگهداری می‌کنند.
این استان ظرفیت تولید سالانه بیش از یکهزار تن خوراک دام و طیور را داراست که در ۲۹ واحد تولیدی تهیه می‌شود.