صدای قورباغه‌های ماده در هیاهوی نرها گمشده است!
پژوهشگران در مطالعه‌ای تازه اعلام کردند که تنها صدای ۱.۴ درصد از قورباغه‌های ماده برای دانشمندان شناخته شده است، چرا که صدای بلند قورباغه‌های نر مانع شنیده شدن آن‌ها شده است. این تفاوت صوتی که به دلیل نقش نرها در جذب جفت شکل گرفته، باعث شده اطلاعات کمی از ارتباطات صوتی ماده‌ها در دست باشد.
در حالی که دنیای جانوران اغلب عرصه‌ای مردسالارانه به‌نظر می‌رسد، قورباغه‌ها نیز از این قاعده مستثنی نیستند. طبق پژوهشی تازه منتشرشده در نشریه Proceedings of the Royal Society B، تنها صدای ۱.۴ درصد از قورباغه‌های ماده برای دانشمندان شناخته شده است. این آمار شگفت‌انگیز، نگرانی‌های جدی در خصوص درک ناقص ما از ارتباطات صوتی این دوزیستان و پیامدهای آن در زمینه حفاظت از گونه‌ها را مطرح کرده است.
این پژوهش که توسط تیمی از زیست‌شناسان دانشگاه سائوپائولو در برزیل انجام شده، نشان می‌دهد از هزاران گونه شناخته‌شده قورباغه، تنها اطلاعات محدودی درباره صداهایی که ماده‌ها تولید می‌کنند در دست است. در مقابل، صدای قورباغه‌های نر – که معمولاً بلندتر و واضح‌تر هستند – بخش عمده‌ای از مطالعات صوتی را به خود اختصاص داده‌اند. دلیل اصلی این تمرکز، نقش کلیدی صداهای نرها در فرآیند جذب جفت و رقابت با سایر نرها است، در حالی که ماده‌ها صداهایی بسیار آرام‌تر و کم‌شنواتر تولید می‌کنند.
با این حال، محققان معتقدند بی‌توجهی به صداهای ماده‌ها، نه تنها تصویری ناقص از رفتارهای اجتماعی و زیستی قورباغه‌ها ارائه می‌دهد، بلکه مانعی در مسیر تلاش‌ها برای حفظ و بازسازی جمعیت این گونه‌ها محسوب می‌شود. به ویژه در مناطقی که نسبت جنسیتی به‌هم خورده و نرها بیش از ماده‌ها هستند، شنیدن و درک صدای ماده‌ها می‌تواند راهکاری کلیدی در بازسازی موفقیت‌آمیز جمعیت‌ها باشد.
در این مطالعه، پژوهشگران با بررسی منابع موجود به گزارش‌هایی درباره صداهای ماده‌ها در بیش از ۱۰۰ گونه از ۲۹ خانواده از قورباغه‌ها دست یافتند، اما اغلب این گزارش‌ها پراکنده و فاقد بررسی‌های علمی دقیق بوده‌اند. به همین دلیل، تیم تحقیقاتی در تلاش است طبقه‌بندی استانداردی برای این صداها ارائه داده و زمینه را برای مطالعات جامع‌تر در آینده فراهم کند.
نویسندگان این تحقیق همچنین خواستار تغییر رویکرد در مطالعات زیست‌صوت‌شناسی شده‌اند؛ چرا که تمرکز صرف بر صدای نرها، تنها نیمی از واقعیت موجود در جوامع قورباغه‌ای را منعکس می‌کند. آن‌ها پیشنهاد داده‌اند که با بهره‌گیری از تکنولوژی‌های نوین شنیداری در تحقیقات میدانی، بتوان صدای ضعیف‌تر اما با اهمیت ماده‌ها را نیز شناسایی و ثبت کرد.
با توجه به اینکه نزدیک به ۸ هزار گونه قورباغه در جهان شناسایی شده‌اند، شنیدن و تحلیل صدای ماده‌ها می‌تواند دریچه‌ای تازه به درک کامل‌تر ارتباطات درون‌گونه‌ای، رفتارهای جفت‌گیری و حتی روندهای تکاملی باز کند. شاید وقت آن رسیده که سکوت ماده‌ها را بشکنیم و به بخشی از داستانی گوش دهیم که تا امروز نادیده گرفته شده است.