ورزش‌های مدرسه‌ای در چین وارد عصر نوین شد: از بازی‌های سنتی تا تمرین‌های هوشمند با هوش مصنوعی
مدارس چین با بازطراحی بازی‌های سنتی مانند طناب‌زنی و نخ‌بازی و بهره‌گیری از فناوری هوش مصنوعی، فصل تازه‌ای از ورزش‌های مدرسه‌ای را آغاز کرده‌اند. در راستای اصلاحات آموزشی، فعالیت‌های بدنی متنوع، شاد و هدفمند جایگزین تمرینات خشک گذشته شده و دانش‌آموزان با رقابت‌های دیجیتال، ورزش‌های فرهنگی و سیستم‌های هوشمند، هم از نظر جسمی تقویت می‌شوند و هم اعتمادبه‌نفس و همکاری را می‌آموزند. این رویکرد نوین، بخشی از سیاست ملی چین برای مقابله با چاقی و کم‌تحرکی و پرورش نسلی سالم و متعادل است.
با آغاز اصلاحات گسترده در نظام آموزشی چین، مدارس سراسر این کشور شاهد تحولی چشمگیر در حوزه تربیت‌بدنی هستند؛ تحولی که هم از دل فرهنگ سنتی چین ریشه می‌گیرد و هم آینده‌نگرانه با فناوری هوش مصنوعی گره خورده است. از بازی‌های نوستالژیک مانند Cat's Cradle (بازی نخ) گرفته تا طناب‌زنی‌های نمایشی، مدارس چینی این روزها به میدانی برای نوآوری، شادی و پرورش جسمی و روانی کودکان تبدیل شده‌اند.
در دبستان مرکزی تانگجیان واقع در استان جیانگسو، دانش‌آموزان با استفاده از نخ‌های رنگی و حرکات بدنی هماهنگ، اشکالی مانند ستاره و پنج‌ضلعی را در فضای باز مدرسه خلق می‌کنند؛ روشی خلاقانه برای بازتعریف بازی سنتی نخ. این فعالیت گروهی نه‌تنها هماهنگی بدنی و ذهنی را تقویت می‌کند، بلکه الهام‌بخش بسیاری از مدارس دیگر در سراسر کشور شده و میلیون‌ها بازدید در فضای مجازی کسب کرده است.
فعالیت‌های بدنی در مدارس چین دیگر محدود به ورزش‌های کلاسیک نیست. طناب‌زنی به یکی از ورزش‌های محبوب دانش‌آموزان تبدیل شده و حتی کلاس‌های مدرسه تیم‌های نمایشی مختص به خود دارند. حرکات ژیمناستیکی مانند پشتک و ایستادن روی دست به این بازی ساده پویایی تازه‌ای بخشیده‌اند. به گفته مدیر مدرسه، این ورزش ارزان‌قیمت اما منعطف، به نماد مدرسه تبدیل شده و افتخارات ملی نیز به ارمغان آورده است.
در سطح ملی، دولت چین در قالب برنامه توسعه پنج‌ساله چهاردهم و اهداف بلندمدت تا سال ۲۰۳۵ میلادی بر اهمیت تربیت بدنی و تغذیه سالم در دوره پیش‌دبستانی، مقابله با چاقی کودکان و اصلاح سبک زندگی تأکید کرده است. طبق دستورالعمل‌های جدید، تمامی دانش‌آموزان باید روزانه دست‌کم دو ساعت فعالیت بدنی داشته باشند. این روند باعث شده مدارس به طراحی فعالیت‌های خلاقانه‌تر، شادتر و هدفمندتر در حوزه ورزش بپردازند.
در برخی مدارس مانند نانتونگ، دانش‌آموزان الگویی از بازی قدیمی موبایلی مارخور را در زمین اجرا می‌کنند. در استان گوئیژو، تمرین‌های ورزشی همراه با موسیقی پاپ روز دنیا انجام می‌شود. در همین حال، مدارس دیگر هنرهای سنتی مانند رقص شیر چینی و ووشو را به فعالیت‌هایی پرتحرک و مهارت‌محور بدل کرده‌اند که هم بدن را تقویت می‌کند و هم هویت فرهنگی را حفظ می‌نماید.
اما شاید چشمگیرترین تحول، ورود هوش مصنوعی به زمین‌های بازی باشد. در پکن و سایر شهرهای بزرگ، مدارس به سیستم‌های ورزشی هوشمند مجهز شده‌اند که با دوربین‌های پرسرعت و حسگرهای دقیق، عملکرد دانش‌آموزان را تحلیل کرده، تکنیک‌ها را اصلاح و برنامه‌های تمرینی شخصی‌سازی‌شده ارائه می‌کنند. این سیستم‌ها با جمع‌آوری داده‌هایی مانند ضربان قلب، سرعت، پرش و دقت، هم به بهبود عملکرد کمک می‌کنند و هم ضامن ایمنی کودکان هستند.
در مدرسه‌ای در شهر سوژو، دانش‌آموزان هنگام زنگ تفریح، با نظارت سیستم هوشمند، در مسابقه روپایی فوتبال شرکت می‌کنند و رتبه‌های لحظه‌ای آن‌ها روی صفحه دیجیتال نمایش داده می‌شود. این رقابت‌ها به‌گفته‌ی کودکان، لذت‌بخش، اعتیادآور و انگیزه‌بخش هستند.
کارشناسان بر این باورند که نقش ورزش تنها در سلامت فیزیکی خلاصه نمی‌شود. «یاو مینگ» ستاره سابق بسکتبال NBA و فعال حوزه تربیت‌بدنی، می‌گوید: «ورزش باید ابزاری برای تقویت اراده، تاب‌آوری روانی و شکل‌گیری شخصیت کودکان باشد». به گفته او، تعامل واقعی، ارتباط با طبیعت و تجربه چالش‌های بدنی، ستون‌های اصلی تربیت نسلی نیرومند از نظر جسم و ذهن هستند.
با افزایش استفاده از فناوری‌های نو، نگرانی‌هایی نیز در زمینه حریم خصوصی داده‌های دانش‌آموزان مطرح شده است. کارشناسان امنیت داده از جمله «وانگ زونگ‌پینگ» از دانشگاه علم و فناوری نانجینگ هشدار می‌دهند که برای جلوگیری از سوءاستفاده و نشت اطلاعات شخصی، سیستم‌های مدیریتی قوی باید طراحی و اجرا شوند.
در نهایت، تحولات اخیر در مدارس چین نشان می‌دهد که ورزش دیگر نه یک فعالیت جانبی، بلکه هسته‌ای از سیاست‌های آموزشی این کشور است؛ سیاستی که با ترکیب سنت و فناوری، در پی ساختن آینده‌ای سالم‌تر، هوشمندتر و انسانی‌تر برای کودکان است.